خبرنگاران شیون نماد حیات وحش اصفهان از تهدید و تصرف تا خشونت

به گزارش وبلاگ استش، اصفهان- خبرنگاران- قوچ اصفهان یکی از چهار زیرگونه قوچ و میش ایران، نماد حیات وحش اصفهان است که هنوز نتوانسته جایگاه معرفی بایسته ای در ظرفیت های فرهنگی، گردشگری و ورزشی استان داشته باشد و توجه صنایع لجام گسیخته منطقه را بر لزوم حفاظت تنوع جانوری برانگیزد؛ همه اینها در حالی است که قمیشلو، زیستگاه شاخص قوچ اصفهان در محاصره پیش رونده صنایع و معادن در معرض خطرات جدی قرار گرفته است.

خبرنگاران شیون نماد حیات وحش اصفهان از تهدید و تصرف تا خشونت

نماد حیات جانوری اصفهان قوچی است که خاص ناحیه مرکزی ایران و اصفهان است. پناهگاه حیات وحش و پارک ملی قمیشلو، پناهگاه حیات وحش موته و کلاه قاضی از زیستگاه های شاخص این گونه جانوری هستند. شرایط جمعیتی این گونه در کلاه قاضی نگران کننده است اما در قمیشلو و موته شرایط بهتر است؛ گرچه در یک دهه گذشته جاده و توسعه صنایع این نواحی را با تهدیدهای جدی روبه رو کرده است.

از قوچ اصفهان و تلاش هایی که نشد

نماد جانوری می تواند در توجه بیشتر و آگاهی بخشی عمومی نقش پررنگی داشته باشد. در بسکمک از موارد نمادجانوری شهرها با همین انگیزه یعنی حفاظت هرچه بیشتر گونه های در معرض خطر انتخاب شده اند. قوچ و میشی که مشهور به نام اصفهان است در فهرست گونه های آسیب پذیر بوده و سازمان حفاظت محیط زیست آن را نماد حیات جانوری این استان اعلام کرده است.

اما آن طور که کنشگران محیط زیست و حتی مسئولان سازمان محیط زیست می گویند جدیت و تلاش شایسته ای برای معرفی این نماد جانوری استان اصفهان نبوده؛ امری که می تواند به آگاهی بخشی و حفاظت قوچ اصفهان کمک بزرگی باشد.

این در حالی است که توسعه صنایع، جاده ها و عبور کابل های فشار قوی برق در کنار خشکسالی، تهدیدهای جدی برای زیستگاه های جانوری و خصوصا قوچ اصفهان بوده و استفاده از نماد جانوری اصفهان در رویدادهای ورزشی و فرهنگی دست کم می توانست تلنگری باشد به سازمان ها و نهادهایی که در عمل توان و قدرت شان بر محیط زیست می چربد و در بیشتر موارد آن را قربانی منافع و مقاصدی می کنند که بعضا حتی در پوشش منافع ملی به تخریب و تهدید زیست بوم های این سرزمین می انجامد.

مناطق صنعتی، هر روز در حال نزدیک شدن به پارک ملی قمیشلو

مرتضی جوهری، رییس اداره پارک ملی و پناهگاه حیات وحش قمیشلو در گفت و گو با وبلاگ استش از پیشروی جاده ها و مناطق صنعتی گفت که هر روز در حال نزدیک شدن به قمیشلو هستند؛ خطری که با محاصره این منطقه و ادامه فرایند خشکسالی ها می تواند در آینده تیر خلاصی باشد بر پیکر یکی از زیستگاه های مهم حیات جانوری اصفهان.

قوچ و میش اصفهان در تپه ماهورها و دامنه کوه ها بیشتر دیده می شوند؛ جایی که در محاصره مناطق صنعتی و معادن می تواند آسیب های بزرگی برای جمعیت این گونه جانوری را در پی داشته باشد. جوهری درباره این تهدیدها به وبلاگ استش گفت: در 10 سال گذشته شهرک صنعتی بزرگ اصفهان در نزدیک پناهگاه حیات وحش قمیشلو شروع به کار و پیشروی کرده که وسعت خیلی زیادی دارد و قسمتی از این منطقه را گرفته است.

وی در ادامه افزود: جاده شهید کاظمی که از پلیس راه مورچه خورت به نجف آباد کشیده شده، به طور تقریبی بخش هایی از قمیشلو را به 2 قسمت تقسیم کرده، گرچه ما 2 طرف را حفاظت می کنیم اما این جاده به طور قطع خطرات جدی برای حیات وحش داشته است. زمانی که ماشین های عبوری می گذرند، حیات وحش منطقه را با خطر شکار و از همه مهم تر برخورد و تلفات روبه رو می کند.

جوهری هم چنین اشاره کرد به دکل های فشار قوی اداره برق که همیشه با نام طرح های ملی از منطقه قمیشلو عبور داده شده اند و زندگی و جمعیت حیات وحش این پناهگاه را تحت تاثیر قرار داده است.

تاوانی که محیط زیست برای منافع ملی می دهد

رییس اداره پارک ملی قمیشلو در پاسخ به این سوال که چرا سازمان حفاظت محیط زیست در این سال ها در مقابل دست اندازی ها کوتاه آمده گفت: یکسری از طرح ها ملی هستند و ما آنقدرها نمی توانیم مانع شان باشیم. اگر بخواهیم جلوی عبور کابل فشار قوی را بگیریم که یک شهرستان را برق رسانی می کند، هزینه های ملی بالاتر می رود.

وی اما بر این باور است که در سالهای اخیر شرایط به نسبت بهتر شده و نهادها بیشتر از پیش به محیط زیست احترام می گذارند. جوهری در ادامه گفت: تلاش می کنیم این مسائل حل شود و حداقل این وسعتی را که از قمیشلو داریم از دست ندهیم و روز به روز کوچک تر نشود.

جوهری با اشاره به بارندگی های اخیر به وبلاگ استش گفت: در چند سال اخیر به خاطر حفاظت خوبی که انجام شد و به دلیل بارندگی هایی که داشتیم از لحاظ گونه قوچ و میش، منطقه قمیشلو شرایط خوبی دارد؛ اما بزرگترین خطری که می تواند کل حیات وحش را تهدید کند خشکسالی و پیشروی مناطق صنعتی است که این مسائل را در چند سال اخیر داشته ایم.

نمادجانوری اصفهان از حرف تا عمل

حسین اکبری معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان معتقد است حفاظت و پراکنش زیرگونه قوچ اصفهان در زیستگاه های این استان شرایط خوبی دارد، نژاد خالص و اصیل قوچ و میش اصفهان به صورت تیپیک(رایج و معمول) در منطقه قمیشلو و موته دیده می شود و همین قوچ و میش اصفهان با توجه به گستردگی استان می تواند با قوچ و میش استان های هم جوار دچار هیبرید(مخلوط و دو رگه) شود و نژادهای مختلفی از قوچ را در استان داشته باشیم.

اشاره معاونت نظارت و پایش به تشکیل هیبریدها در محیط طبیعی است که می تواند به تنوع ژنتیکی کمک کند نه در محیط های بسته که می تواند آسیبی برای قوچ و میش اصفهان محسوب شود.

قوش و میش ارمنی در شمال شرقی، قوش و میش اوریال در شمال غربی ، قوچ اصفهان در مرکز و قوچ لارستان در جنوب ایران چهار زیرگونه اصلی قوچ های ایران هستند. اصفهان قوچ شاخص خود را دارد، قوچی که شاخ های برگشته و یک نشان زینی شکل و سفید رنگ دارد و حالا چند سالی ست که به پیشنهاد دوستداران محیط زیست از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان نماد حیات جانوری استان اصفهان برگزیده شده است.

اکبری در این باره به وبلاگ استش گفت: از نماد جانوری اصفهان می توان در رویدادهای گردشگری، ورزشی و فرهنگی استفاده و توجه بیشتری کرد؛ همکاری هایی هم در این زمینه بوده اما آن طور که شایسته نماد حیات وحش اصفهان باید باشد نبوده است.

تهیه سردیس قوچ اصفهان برای اهدا به برگزیدگان رویدادهای محیط زیستی، صنایع سبز و فعالان محیط زیست، استفاده از طرح قوچ اصفهان برای درج در لباس تیم های فوتبال نوجوانان از اقداماتی بوده که برای معرفی نماد حیات جانوری اصفهان انجام شده است.

اکبری یادآور شد: معرفی حیات وحش جانوری اصفهان نیاز به تلاش های بیشتری دارد و می کوشیم با جلسات و مراوداتی که با سازمان ها داریم این نماد را در رویدادهای ورزشی و فرهنگی بیشتر معرفی کنیم تا بتوانیم مشارکت عمومی را در حفظ تنوع زیستی ارزشمند اصفهان جلب کنیم.

سازمان حفاظت محیط زیست آستین ها را بالا بزند

آن طور که هم فعالان محیط زیست و حتی معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان به وبلاگ استش گفته اند تا کنون لوگویی ثابت،شناخته شده و فراگیر برای نماد جانوری اصفهان طرای نشده است، لوگویی که به گفته حشمت الله انتخابی کنشگر محیط زیست اصفهان می تواند از سوی سازمان حفاظت محیط زیست در میان گرافیست ها به مسابقه گذاشته شود واین نماد گرافیکی به برندی ثابت و شناخته شده ای برای حیات جانوری اصفهان تبدیل شود.

انتخابی در گفت و گو با خبرنگار وبلاگ استش افزود: قوچ اصفهان، پیش از آنکه به عنوان نماد جانوری اصفهان معرفی شود، با پسوند نام اصفهان شناخته شده بود.وقتی این گونه به عنوان نماد جانوری اصفهان پیشنهاد شد، سازمان حفاظت محیط زیست برای خیلی از استان ها نماد جانوری مشخص کرد اما در واقع برای هیچ کدام از نمادهای جانوری استان ها بیشتر از این کار نشد.

عضو انجمن دوستداران اصفهان با تاکید بر اینکه باید از قوچ اصفهان نماد گرافیکی ثابتی تهیه شود افزود: تهیه این نماد گرافیکی و نام نوشت ثابت وظیفه سازمان محیط زیست است که باید برای تمام استان ها و با مسابقه بین گرافیست ها معرفی شوند.

به گفته انتخابی نام نوشت و طرح گرافیکی باید شکل واحد و یکسانی داشته باشد تا بتواند به برند ثابتی برای حیات وحش اصفهان و معرفی آن تبدیل شود.

پیشتر اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست (IUCN) زیرگونه قوچ اصفهان را در فهرست گونه های آسیب پذیرقرار داده بود. انتخابی با اشاره به بالا رفتن آسیب پذیری پستانداران، گونه های جانوری و حتی گوشت خواران در 50 سال اخیر ایران ، به نسبت شرایط حفاظت قوچ و میش اصفهان را شرایط قابل قبولی دانست اما این نکته را هم افزود که وقتی می گویند گونه ای هنوز آسیب پذیر است یعنی اینکه اگر فرایند کاهش جمعیت آن ادامه پیدا کند، امکان زاد و ولد سالم از بین می رود و به طور طبیعی در فهرست گونه های در معرض خطر انقراض قرار می گیرند.

وی معتقد است هیبریدهایی که از قوچ اصفهان با قوچ ارمنی و قوچ اوریال و قوچ لارستان تشکیل می شود ممکن است آسیبی برای حفظ اصالت قوچ اصفهان ایجاد کند؛ آسیبی که اگر در محیط بسته و اسارت شکل بگیرد می تواند خطری برای حفظ زیرگونه قوچ اصفهان به شمار آید.

منطقه حفاظت شده به محدوده ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل، مرتع، دشت، محیط های آبی و کوهستان اطلاق می شود که از لحاظ ضرورت حفظ و تکثیر نسل جانوران وحشی و یا حفظ و احیای رستنی ها و وضع طبیعی آن دارای اهمیت خاصی بوده و تحت حفاظت قرار می گیرد.

سازمان حفاظت محیط زیست طبق تعاریف و معیارهای جهانی، ایران را به چهار طبقه شامل پارک های ملی، آثار طبیعی ملی، منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش تقسیم کرد که در مجموع 93 منطقه حفاظت شده در کشور وجود دارد.

به نوعی 10.5 درصـد مسـاحت کشور بـه مناطـق حفاظت شـده اختصـاص دارد تـا در ایـن مناطـق زیسـتگاه های گیاهی و جانوری کشـور حفظ و حراسـت شـوند و کارکـرد آنهـا در اصـل حفاظـت از گیـاه، جانور و اکوسیسـتم بوده اسـت.

استان اصفهان دارای یک اثر طبیعی ملی، 2 پارک ملی، پنج پناهگاه حیات وحش، چهار منطقه حفاظت شده، 11 منطقه شکار ممنوع و یک تالاب بین المللی است.

تا به امروز در این استان بیش از 2 هزار گونه گیاهی مربوط به حدود 700 جنس و در قالب 130 خانواده شناسایی شد و از این تعداد 350 گونه دارویی، 45 گونه انحصاری، 54 گونه آسیب پذیر، 16 گونه نادر و 19 گونه در خطر انقراض محسوب می شوند.

همچنین تا به امروز 484 گونه مهره دار شامل 62 گونه پستاندار، 296 گونه پرنده، 40 گونه خزنده، هشت گونه دوزیست، 41 گونه ماهی در استان اصفهان شناسایی شد که کل و بز وحشی، قوچ و میش اصفهان، آهوی ایرانی یوزپلنگ ایرانی، دوپای ایرانی، گربه شنی، هوبره و زاغ بور از گونه های شاخص و خاص استان اصفهان محسوب می شوند.

منبع: ایرنا

به "خبرنگاران شیون نماد حیات وحش اصفهان از تهدید و تصرف تا خشونت" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "خبرنگاران شیون نماد حیات وحش اصفهان از تهدید و تصرف تا خشونت"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید